Fase 5: Aan de slag met ideeën

Bent u mantelzorger? Vertel het ons! 

Voor personeel in het ziekenhuis is het soms onduidelijk dat er een mantelzorger mee is met de patiënt. De mantelzorger blijft misschien achter in de wachtkamer, terwijl de patiënt naar het onderzoek gaat. Het is daarom ook lastig om de mantelzorger op een goede manier te betrekken. Op de polikliniek Cardiologie van het WZA hebben ze daarom nu een poster opgehangen met daarop een oproep aan mantelzorgers, met de tekst: 

‘Bent u mantelzorger? 

Vertel het ons als u iemand helpt bij het regelen van zorg.

Bijvoorbeeld bij het maken van een afspraak, het invullen van een vragenlijst of de uitslagen en folders meeleest.  

Dan kunnen wij u beter bij de zorg betrekken.’

Hoe herken je dementie bij een patiënt? En hoe ga je daar vervolgens mee om? Bij de medewerkers op de poli Cardiologie van het WZA leefden deze vragen ook. Daarom werd er voor hen een training georganiseerd.

De training bestond uit verschillende onderdelen en had als doelen:

1. Het vergroten van kennis over dementie

Hiervoor werd door de cursusleidster uitleg gegeven over de meest voorkomende vormen van dementie. Wat er in de hersenen gebeurt bij deze vormen van dementie. En wat daardoor de gevolgen zijn voor iemand met dementie.

2. Het vergroten van begrip en inlevingsvermogen

Verschillende oefeningen werden gedaan om de medewerkers te laten ervaren hoe mensen met dementie de wereld beleven. Zo werd er een quiz gespeeld waarbij de cursusleidster alleen meerkeuze antwoorden gaf. De medewerkers moesten daar vervolgens uit kiezen. En daarna werd pas de bijbehorende vraag gesteld. Was jouw antwoord fout, dan mocht je niet meer verder meespelen. Toen de quiz was afgelopen werd duidelijk dat niemand een idee had waar hij mee bezig was. Je kiest immers een antwoord, zonder te weten wat de vraag is. Dit was één voorbeeld om de medewerkers te laten ervaren hoe het is om dementie te hebben, want voor mensen met dementie geldt dat zij ook niet begrijpen waar het over gaat (afhankelijk van fase/stadium en vorm).

‘We werden door de trainer uitgedaagd om in de rol van iemand met dementie te kruipen. We werden uitgenodigd om vragen te beantwoorden. Dat voelde voor ons heel onsamenhangend. Toen ervoer ik even hoe verschrikkelijk onzeker je je kunt voelen als je iets moet doen waarvan je totaal geen idee hebt waar je mee bezig bent en waarom je het doet. Ik voelde me echt ‘verloren’.’
- Margriet Norder, coördinator Hartrevalidatie/kartrekker dementievriendelijke ziekenhuizen WZA

Tip: Organiseer jij ook een training voor de medewerkers van een afdeling? Plan deze dan op (tenminste) twee momenten. Plan medewerkers in op een dat dat ze normaal gesproken staan ingeroosterd en zorg voor vervanging. Op die manier kunnen ze in werktijd deelnemen aan de training, zonder dat zij daar zelf veel voor moeten regelen.

Het is voor niemand leuk om in het ziekenhuis te liggen. Als iemand dementie heeft, is dit extra lastig. Soms weten mensen niet (meer) waar ze zijn of waarom ze in het ziekenhuis liggen. Dit kan een onveilig gevoel geven. Daarom heeft verpleegafdeling interne geneeskunde van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) een dementiemand aangeschaft. Deze kan in bruikleen worden ingezet wanneer iemand met dementie op de afdeling is opgenomen. 

In de mand zitten de volgende voorwerpen:

• Standaard met de tekst ‘U bent in het ziekenhuis’.
• Schemerlamp.
• Plukkussen of friemelkleedje.
• Zwaartedeken.
• Duidelijke klok die ook kan aanduiden of het dag (zon) en nacht (maan) is.
• Liedjes.
• Overzicht met opties voor activiteiten.
• Informatiefolder voor naasten.
• Whiteboard voor dagprogramma en aandacht voor de dagstructuur.

In ziekenhuizen worden regelmatig vrijwilligers ingezet, bijvoorbeeld voor het ontvangen van nieuw op te nemen patiënten, begeleiden van patiënten op hun route binnen het ziekenhuis of het maken van een praatje als de patiënt dat wil. Vrijwilligers kunnen dan ook regelmatig te maken krijgen met mensen met dementie. Daarom heeft Samendementievriendelijk.nl de online training ‘In het vrijwilligerswerk’ ontwikkeld. De training heeft vier onderdelen: herkennen, geruststellen, oogcontact maken en even meedenken. Ieder onderdeel bestaat uit drie vragen. Op die manier kunnen vrijwilligers leren om goed contact te maken met mensen met dementie, zodat zij hen nog beter kunnen helpen. 

• Lees meer over de training en start de training